YouTube Ve Ramazan Ayı

Nerede o eski Ramazanlar tabirine aşina olmayanımız heralde yoktur. Zaman değişiyor, alışkanlıklar değişiyor, teknoloji ilerliyor. Fakat baki kalan ve muhtemelen de dünyanın sonuna kadar baki kalacak şeylerde yok degil. İnançlar, Ulusal Bayramlar gibi manevi değerler, kimi zaman yozlaştıgı yönünde, yeteri kadar önem verilmemesi şeklinde tartışmalara dönüşürken, kimi zamanda nerede o eski günler gibi hafif sitemli söylemlere sebep olmaktadır. YouTube ve sosyal medya zamanımızın en büyük haberleşme platformlarından, pekala bu özel günlerde, YouTube hatta Google’ın bu durumlara kayıtsız kaldıgı söylenebilirmi ? biz pek öyle düşünmüyoruz işin gerçegi.

Google kuruldugu günlerde bu kadar büyüyecegini tahmin edebilirmiydi ? pekala Google tarafından YouTube alındıgında, dünyanın en büyük video sitesi olacagı öngörülmüşmüydü yoksa sadece iyi bir yatırım olarakmı değerlendirilmişti ? bu soruların cevaplarını net olarak bilemeyiz elbette. Fakat iki kere ikinin dört ettiği kadar net bir gerçek varki, o da, dünya genelinde en çok kullanılan internet kulvarlarının, bu iki isim etrafında döndüğü ve muhtemelende uzun vadede bu iki isim etrafında dönmeye devam edecegi. YouTube Global bir sitedir. 67 ayrı dilde, dünya genelinde hemen hemen her ülkede aktif halde, yayınlandıgı ülkeye özel olarak yapısı da kısmi olarak değişebilir şekilde dünyanın en etkin video barındırma sitesidir. Bu “ülkeye özel değişim yapılması” konusu bir çok farklı açıdan ele alınabilir. Mesela ilk başta dil konusu. Muhtemelen kullandıgınız YouTube’ın, eger ekstra bir değişiklik yapmamış iseniz, varsayılan ayar olarak türkçe oldugunu farketmişsinizdir. YouTube Türk sitesimi? hayır degil. Fakat Türkiye’ye özel bir yapısı var. Bu yapı sadece dilden ibaret oldugunu düşünüyorsanız, oldukça yanıldıgınızı söyleyebiliriz. Zira dil konusu sadece başlangıç, buzdağının görünen kısmı tanımlamasını çok rahatlıkla yapabiliriz.

YouTube Ve Özel Gün Mantıgı

YouTube ve Google’ın her ülkede temsilciliklerinin bulunmasının bir nedeni de, o ülkeye has optimasyonlar yapma gereksinimlerinden dolayıdır. Bu optimasyonlar içeriklerden, Doodle’lara, özel gün ve bayramlardan, özel durumlara kadar değişiklik gösterir. Çok genel bir örnek vermek istersek, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Gaziler Günü’nde (Veterans Day olarakda geçer), Amerika Birleşik Devletleri’nden YouTube’a giren herkes, Gaziler Günü ile ilgili birşeyler görür. Mesela sitenin logosu degişir, o güne göre bir banner yayınlanır vs. gibi. Halbuki aynı YouTube’a, aynı gün Türkiye’den biz girdiğimizde zerre kadar bir farklılık görmeyiz. İşte bu YouTube’ın global olarak yapısını ülkelere göre optimasyon yapmasının bir sonucudur. Bu durum, genellikle sadece YouTube, Google gibi global sitelere ait olmayıp global ve ticari olan her şirketin sık sık yaptıgı bir işlem oldugunu da hatırlatalım. Bunada en basit bir örnek vermek istersek, bizim 30 Agustos Zafer bayramı’mızı Volkswagen gibi bizimle uzaktan yakından bir alakası olmayan alman bir firmanında kutladıgını görmeniz, bu optimasyon işleminin şirketler arası ne kadar yaygın bir uygulama olduguna bir örnektir. Yani diyebiliriz ki; bu işlemi aslında Google başlatmadı, bilakis aslında zaten var olan bir uygulamayı Google’da kullanıyor.

Özel gün ve bayramlar bir ülkenin maneviyat anlamında çok önemli değerleridir. Ülkenin durumu ne olursa olsun, teknolojik gelişmeler ve alışkanlıklar ne durumda olurlarsa olsun, sözkonusu günlerin, bayramların ve yazımızın konusu itibariyle ayların çok önemli bir yeri vardır. Bu ülkelere özel günlerin yanı sıra, birde inançlara özel dünya genelinde bir farklılıkların ve her inancında kendine özgü toplulukları oldugunu düşünürsek, YouTube, bu optimasyon olayını o sözkonusu inançların özel günlerine göre optimasyon yapabilirmi ? bu sorunun cevabını, YouTube tarihinde bir ilk olarak “evet” diyebiliriz. Zira YouTube ilk defa İslam inancında çok özel bir yeri olarak Ramazan hatta global adıyla Ramadan ayı için ekstra bir yapı sergiledi.

YouTube ve ülkeler konusuna geri dönelim. Belirttiğimiz gibi her sosyal medyanın ülkeye göre değişebilen optimasyon yapıları olabilir, ki genellikle de olur. Bu sadece özel belirli gün veya dönemlerde olabilicegi gibi, mesela ulusal yas gibi yada ülke genelinde önemli birinin durumuyla da ilgili olabilir. Mesela Dian Fossey isimli, goriller üzerine çalışmış Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı, bilim insanı daha dogrusu bir etolojistin, bilim dünyasına katkıları nedeniyle her ölüm yıldönümünde, Google tarafından özel olarak anılır. Aynı şekilde Kurtuluş Savaşı’mızın zafer tarihi de, Google tarafından her sene hatırlanan olaylar arasındadır. Ögretmenler günü, Anneler günü gibi dünya genelinde özel yeri olan günlerde, hem Google, hem YouTube, hemde çogu sosyal medya platformu tarafından, sosyal anlamda özel günler olmaları nedeniyle, ayrıcalıklı şekilde yayın yapılmalarına sebep olurlar. Verdiğimiz örneklerden yola çıkarak, sosyal medyanın adı üzerinde sosyallik üzerine inşa edilmiş yapılar olmalarının verdiği sorumlulukları geregi, “özel” kapsamına giren her gün yada olay gün geçtikçe daha net ve daha başarılı şekilde o günlerin site içerisinde farklı şekilde anılmasına yada kutlanmasına vesile olmuştur. Bu durum sadece sosyallik adına, tarih adına özel günlerin yanında inanç gibi insanlık için özelligi tartışılmaz kavramlar için de geçerlidir. Yani her inancın da kendine has özel günleri vardır ve sosyal medya platformları genel olarak bunlara da ayrı bir ilgi gösterir. Bunun belkide en belirgin örnegi yazımız konusu Ramazan ayı ile ilgili olandır.

YouTube Ve Ramazan Ayı

Ramazan ayı İslam inancına göre en özel aydır. Tüm dünyada genelinde en etkin inaçlardan biri olan İslam inancına sahip milyonlarca inanç sahibi, bu aya özellikle ayrı bir önem verirler. Bildiğimiz üzere 30 gün süren bu süreç içerisinde Ramazan ayına özel etkinlikler, ibadetler ve davranış şekilleri vardır. Oruç tutmak bunların en başında gelir. Eskiden yani internet hayatımızda bu kadar aktif değilken de bu durum böyleydi fakat hep ifade ettiğimiz gibi hayat hızla değişiyor, alışkanlıklar davranışlar, uygulamalar sürekli bir evrim içinde. Tabiki baki olan konular var fakat zamanla bunları uygulayış biçimlerimiz farklılaşıyor. Bu eleştirilebilir yada normal karşılanabilir şeklinde bir düşünce, kişiye göre değişmekle birlikte değişmeyecek şey bu belirtilen durumun mevcut oldugu gerçegidir. Mesela, oruç tutmak için eskiden geceleri Ramazan davulcuları olmazsa olmazken, şimdide hala mevcut olsa bile eskisi kadar yogun olmaması gerçegi gün gibi karşımızdadır. Pekala bütün bunlar ile YouTube’ın ilgisi nedir? diye soracak olursanız hemen açıklayalım.

YouTube tarihinde ilk defa Ramazan ayına özel içeriklerle karşımıza çıktı diyebiliriz. Ramazan ayında bildiğimiz üzere yemek düzenimiz biraz farklıdır.
İşte YouTube, sırf Ramazan ayına özel olarak vede %99 İslam inancına sahip ülkemizde de etkin şekilde kullanılıcagı belirgin olacagı üzere, salt Ramazan ayına özel ayrı bir logo ve ayrı bir kategoriyle bu ay boyunca yayında olacak. Pekala bu kategori içerisinde neler olacak ? ilk başta yemekler üzerine başta olmak üzere, Ramazan ile ilgili herşey şeklinde özetleyebiliriz aslında. Eski Ramazanlar ile günümüz Ramazanları arasındaki fark sadece teknoloji ve alışkanlarmı acaba ? Bu çok göreceli bir soru aslında ama şunu diyebiliriz; Eskiden Ramazan sohbetleri varken, şimdi Ramazan sohbetleri videoları izliyoruz. Bu iyi birşeymi yoksa kötü birşeymi? buda göreceli sayılabilir. Fakat asıl konu itibariyle bizim altını çizmek istediğimiz nokta, YouTube’ın Ramazan konusunda yaptıkları. Ramazanda ne yenebilir ? Ramazanda sağlık sorunları oluşabilirmi? (yemek düzeninden dolayı), şayet oluşursa ne yapılmalıdır?, Ramazanda spor yapanlar nasıl bir periyod izlemeli? ve Ramazan ile ilgili bilgiler gibi bir çok başlıgı, YouTube’ın Ramazan kategorisi içinde bulabilmeniz bu ay içerisinde mümkün olabilecek.

Sadece Türkiye’mi?

YouTube için Ramazan etkinlikleri kapsamında aradıgınız herşeyi bulabilmeniz yanında bu işlev sadece ülkemizde mi yoksa dünya genelindemi geçerli? diye aklınıza bir soru işareti gelirse, şayet durumu şöyle anlatalım. Bu tip kararlar genellikle YouTube ın uluslararasın ofisleri arasındaki iletişimle belirlenir. Dolayısıyla ilk etapta ülke bazlıdır. Haliyle ülkemizdeki Ramazan kategorisi, bu karar çerçevesinde verilmiş olabilir. Fakat, inançlar, kavramlar ülkeye ait degil ancak ülke nufusu içindeki inanan topluluguyla alakalıdır. Yani dolayısıyla Ramazan sadece ülkemize ait degil, tüm dünyada İslam inancına sahip bireyler için geçerlidir. Durum böyle olunca YouTube’ın konuyla ilgili çözümü, ülkemizin %99 oranla İslam inancına sahip olması sebebiyle Türkiyeye özel bir kategori olarak yayınlansa bile, dünya genelinde kategori bazında olmayıp, sadece ulaşılabilir bir yan kategori şeklindedir. Ramazan kategorisi, YouTube’ın normal düzenini etkiledimi ? hayır tabiki etkilemedi. Hala YouTube, bildiğimiz YouTube. Aradıgınız bütün içerikleri istediğiniz şekilde bulabilmeniz mümkün. Sadece bunların üzerine bir artı olarak, Ramazanda ihtiyaç duyabiliceginiz yada ilginizi çekebilicek içerikler eklendi veya ön plana çıkarıldı, şeklinde durumu açıklayabiliriz.

YouTube Ramazan kategorisi, Ramazan ayı içerisinde sadece anlık, günlük yada haftalık geçici hatırlatma olmayıp, Ramazanın, aylık periyod şeklinde sürmesi nedeniyle bütün bir ay içerisinde aktif olacak. YouTube’ın bütün inançlara eşit mesafede, ayrımsız şekilde yaklaşması profosyonel bir davranış olması ayrı bir konu. Fakat bu durumun sadece bize özel olmadıgını da hatırlatalım. Başka inançlara sahip ülkelerde de, bizimkine benzer süreçlerde, bizimkine benzer değişiklikler yapılmakta. Aslında bu kavram Googleda eski olsa bile, YouTube için yeni sayılır zira geçtiğimiz senelerde bu tip uygulamalar yoktu. Fakat bildiğimiz üzere YouTube kendini sürekli geliştiren ve kullanıcılarına mümkün olan en dogal, en kendilerini yakın hissettikleri ortamı sağlamak adına, adım üzerine adım atmaktan çekinmeyen bir yapıya sahip. Dolayısıyla bu gelişmeler şaşırtmadı diyebiliriz. Sonuç itibariyle Ramazan bitimiyle birlikte, YouTube’daki Ramazan kategoriside sona erecek. Fakat Ramazana dair içeriklerin daimi olarak YouTubeda kalacagını belirtmek isteriz. Buradan da şu sonuç çıkar. YouTube, Ramazan’a özel yeni içerikler üretmemiş, onun yerine hali hazırda YouTube içerisinde mevcut halde bulunan fakat Ramazan dolayısıyla faydalı olabilicek içerikleri (mesela sahur yemekleri gibi) ön plana çıkartarak durumu bir kategori haline getirmiştir. YouTube sosyal bir site olma özelliğini, hemen hemen sosyallik içeren her alanda kendini gösterme etkinlikleri arasında, muhtemelen Ramazan sonrasında olan Ramazan hatta global adıyla Ramadan bayramı çerçevesinde gösterebilir ve muhtemelen gösterecektir de.

YouTube bütün bu gelişmelerin yanı sıra geçtiğimiz günlerde geçirdiği reklam krizi sonrası yeni adımlar atmış, bu açıdan bakıldıgında kendimizi yeni bir YouTube kavramına hazırlamamız gerektiğinin sinyallerini vermişti. Bu yenilikler YouTube’dan para kazanma koşullarından yeni arayüze, yeni özelliklerden içeriklerle ilgili yeni kriterlere kadar bir çok konuda değişikliklere zemin hazırlamıştı, ki bu konuyla ilgili yakında yeni yazılar ve bilgilendirmeler yapacagız. Fakat bu yeni adımlar kapsamında sadece reklam ve içerik üzerine degil, sosyal düzen kapsamında da kendini geliştirme adımları bize, YouTube’ın git gide daha sosyal, git gide daha hayatın içerisinde ve hayatla ilgili bir hale geleceginin habercisi niteliğinde. Bu yazı vesilesi ile herkesin Ramazan ayınının mutlu huzurlu ve bereketli geçmesini dileriz.