Instagram’da Bildirim Sorunsalı

Instagram sosyal medya hayatımızın görsel açıdan artık en olmazsa olmazlardan biri halinde. Instagram’ı çok sevmemizin nedenleri bir hayli fazla. Sürekli canlı olması, fotograf alanında kullamının yaygın olması, bilinir olması, pratik olması, yükleme sınırının olmaması gibi, sevme nedenlerimizin listesini bu şekilde uzatabiliriz. Instagram gibi sosyal medya platformları geliştikçe, eklenen yeni özelliklerinin yanında, halihazırda mevcut olan özellikleri de gelişiyor. Bunlardan en önemlilerinden biri gizlilik ayarları. Diger sosyal medya platformlarında gizlilik ayarları daha çok bireysel koruma bazlı iken, Instagram’da durumlar biraz daha çetrefilli diyebiliriz. Çünkü sadece bireysel korumanın yanı sıra, işin içine “bildirim” durumlarıda giriyor. Pekala Instagram’ın bildirim özelliği hakkında yeterince bilgi sahibimiyiz ?

Instagram, ilk hayata geçirildiğinde bu kadar büyüyecegi tahmin edilirmiydi bilinmez fakat günümüzde köşemizdeki marketten, devlet başkanlarına kadar herkesin bir Instagram hesabı oldugu da bir gerçek. Bu kadar büyük bir platformun oluşmasında en büyük iki etkenden biri pratik olması, digeri ise kullanışlı olması olsa gerek. Instagram tabiatı geregi hem özel alanımız, hemde dünya ile paylaştıgımız açık alanımız konumunda. Yani Instagram’mımıza bir resim attıgımız takdirde, şayet biz ayarlarımızdan izin vermiş isek, paylaşmış oldugumuz fotografımız yada resmimiz tüm dünya geneline açık ve görülebilir konumdadır. Bu istenen yada tam tersi istenmeyen bir durum olabilir. Yani insan olarak en derin dürtülerimizden biri olan merak dürtümüz neticesinde, fotograflarımıza kimin baktıgını bilmek isteyebilir, yada tam tersi istemediğimiz kişilerin fotograflarımıza bakmasına mani olma duygusunu taşıyabiliriz. Bildigimiz gibi sosyal medya siteleri sürekli güncellenir ve yeni özelliklere sahip olurlar. Bundan beş sene öncesinde sadece resim yükleyebildiğimiz Instagram’a bugün video ekleyebiliyor, hatta Stories denilen ve artık hemen her platformda görebildiğimiz (öncülüğünü Snapchat’in yaptıgı) özellik sayesinde günü birlik içerikler atabiliyoruz.

Kullandıgımız sosyal medya yapılarının özellikleri arttıkça, hakimiyet gereksinimlerimizde buna paralel olarak artmakta ve bu durum çogunluk için çok önemli bir nokta olmaktadır. Hiçkimse kendine ait bir hesapta, hakim olamadıgı şeyleri sevmez. Sosyal medya siteleri yada uygulamaları, bildigimiz üzere ve adındanda anlaşılacagı gibi sosyallik hedefli yapılardır. Bu sosyallikler ekstra bir etkileşim sözkonusu degilse anonim bazlıdır. Fakat istatistikler genellikle görünür haldedir. Yani demek istediğimiz; mesela bir YouTube’a bir video attıgınızda kaç kişinin izledigini bilirsiniz yada bir resim yayınladıgınızda kaç kişinin baktıgını görebilirsiniz. Snapchat, son zamanların en yükselişteki uygulamalarından biri ve bu istatistik özelliğini bir adım daha atarak, çıtasını yükseltme yolunda öncü komununda olanlardan da biri. Bu adım; mesela bir resim yayınladıgımızda varsayılan olarak istatisklerin belli oldugu gibi, resimlerimize kimlerin baktıgını göstermesi şeklinde örnekleyebiliriz. Bu aslında güzel yada verisel anlamda kullanışlı bir durum olabilir. Fakat bu noktada ikinci bir çelişki devreye giriyor. Oda gizlilik ihlali durumları. Yani demek istediğimiz ya biz o resme baktıgımızın bilinmemesini istiyorsak ?

Ekran Görüntüsü Alındıgında Bildirim gidermi?

Akıllı telefonlar artık birnevi bilgisayarlar ile aynı seviyede hatta sosyal medya alanında, onlardan bile kullanım olarak yukarda olan ürünlerdir. Instagram’ın aslında ilk olarak PC için degil, direkt telefon için düşünülmüş bir uygulama oldugunu belirtmemiz, akıllı telefon potansiyelini açıklar sanıyoruz. Ve bu akıllı telefonlarımızın ortak olan özellikleride var. Mesela örnek olarak en sık kullanılan, muhtemelen sizinde sık sık başvurdugunuz “Screenshot” özelligi. Screenshot özelliği, belirli tuş kombinasyonları ile o an telefonumuzun ekranında görünen ekran görüntüsünü kaydetme olayıdır. Buraya kadar tamam fakat sorun şurada başlıyor ki; çogumuzun bildiği gibi Snapchat’deki istatistiklerin bir adım yukarı çekilme durumu, son güncelleme ile birlikte Instagram’ada uyarlanmıştı. Yani şayet biri ekran görüntüsü aldıgı zaman karşı tarafa bildirim gidiyor ve karşı taraf yaptıgımız hamleyi aynen görebiliyordu. Bu güncelleme aslında çogunluk için pek hoş karşılanmadı. Çünkü sosyal medya kullanıcıları için gizlilik önemli bir noktadır. Ne yaptıgımızı bazen kimsenin bilmesini istemeyiz. Bu güncelleme ile birlikte bir çok soru işareti oluştu. Kimileri eger secreenshoot alınırsa bildirim gidiyor yazdı, kimisi yok öyle bir durum yazdı, kimileri ise normal resminize bile bakıldıgında karşı taraf bunu görüyor denildi. Pekala nedir bu bildirim durumunun aslı astarı? hangi durumlarda bildirim gider? hangi durumlarda eskisi gibi gizli kalırız ?

Net olarak aslında bunlar belli, Evet instagram’da sözkonusu durum ile ilgili bir bildirim durumu var. Tıpkı biri resminizi begendiğinde, biri sizi eklediğinde yada sizi etiketleyerek, yorum yazdıgında bildirim gitmesi gibi. Fakat ekran görüntüsü alma olayında, sadece tek bir şekilde bildirim gidiyor, oda şu şekilde: Sizin Instagram’da bir Stories içeriğiniz var diyelim. Şayet biri bu içeriğin ekran görüntüsünü alır ve başka bir kişiye mesaj olarak gönderirse, ancak o şekilde bildirim alırsınız. Bunun dışında ne standart içeriklerinize, ne de Stories içeriklerinize sadece ekran görüntüsü alarak bildirim gitmesi sadece heyecanlı bir paranoyadan ibaret. Zaman içerisinde Instagram’da neler değişir, neler aynı kalır ? bilinmez. Fakat bahsettiğimiz bildirim sorunsalı, Instagram net bir güncelleme ile bunun duyurusunu yapana kadar, değişmez şekilde bu durumdadır. Çok yüksek ihtimalle de oldukça uzun bir süre bu şekilde kalacaktır. Çünkü iyi bir sosyal medya kullanıcısı iseniz gizliliğin öneminin farkındasınız demektir, emin olabilirsinizki bu uygulamaları geliştirenlerde bunun farkında olarak gizliliğimize müdahele etmeyi düşünmeyecektir.