Ülke olarak gündemimizde olmasa bile, dünya genelinde özellikle Amerika Birleşik Devlet’lerinde son günlerde oldukça revaçta olan bir konu “Ağ Tarafsızlıgı “. Aslında bu sözkonusu Ağ Tarafsızlıgı kavramı internet kullanılan her ülke gibi bizide ilgilendiriyor ve oldukça önemli. Dünya genelinde, şirketler tarafından oldukça önemsenen ve protestolara neden olan bu Ağ Tarafsızlıgı nedir? bizi nasıl etkiler? şirketler neden karşı? özellikle Facebook, YouTube gibi sitelerin gündemini meşgul edecek kadar önemli olan tarafı nedir?
“Ağ Tarafsızlıgı”, “Eylem Günü” gibi terimler, gündemimizde pek yer almasa bile dünya internet gündemini fazla meşgul eden kavramlar. Öyle ki, küçük şirketlerden, Google, Facebook gibi sosyal medya devlerine hatta sosyal medya temalı bir yapıları olmasa bile, internet tabanlı olmaları nedeniyle Netflix, Amazon gibi şirketlerin bile katıldıgı bir gündem. 12 temmuz 2017 yani dün itibariyle Eylem Günü adı altında bir protesto düzenlendi. Buradaki protesto, bildigimiz fiziksel anlamda bir protesto olmayıp, tamamen sanal yani internet üzerinden tepki gösterme anlamında gerçekleşti. Bu tepkilerin amacı, sözkonusu Ağ Tarafsızlıgı ile ilgili. Öncelikle konunun daha iyi anlaşılması için bu Ağ Tarafsızlıgı mantıgını açıklayalım. Ağ Tarafsızlıgı (bir diger adıda İnternet Tarafsızlığı’dır. Literatürde ve terim olarak Net neutrality, Network Neutrality veya Internet Neutrality olarakda bilinir); Vikipedia tanımıyla açıklamamız gerekirse, internet servis sağlayıcıları veya devlet’in internet üzerindeki verilere eşit davranması ilkesini savunma kavramıdır. Yani bir başka deyişle ifade etmek istersek, internet üzerindeki hiçbir verinin, kullanıcının, içeriğin, sitenin, uygulamanın, platformun vs. özel olarak bir politikayla, kanunla, kuralla kontrol edilmemesi ilkesini savunur. En basit şekilde, bizdeki bir nevi “sansüre karşı olmak mantıgı” diyebiliriz. Fakat buradaki sansür mantıgı, ağ genişliği ile ilgili. Konunun daha iyi anlaşılması için ülkemizden bir örnek vermek gerekirse, bazı dönemlerde gerçekleşen Twitter, Facebook hatta YouTube gibi sosyal medya sitelerine erişim sorunu yaşamamız, Ağ Tarafsızlıgı’nın tam zıttı bir durum oluşturuyor. Çünkü bant genişliğine bir müdahale sözkonusu. işte 12 temmuz itibariyle internetin önde giden şirketleri, bu duruma karşı bir tepki için sanal bir eylem günü düzenlediler.
12 eylül 2017 tarihi internet tarihine artık eylem günü olarak geçmiştir. Dün itibariyle bir çok şirketin katılımcısı oldugu eyleme Facebook, Google gibi şirketlerde katılacaklarını daha önceden duyurmuşlardı ve dün itibariyle bu durum gerçekti. Bugüne kadar özgür ifade konusunda oldukça net tavırlı olan bu sosyal medya siteleri, bu tavırlarına ragmen aktif tartışmaların dışında kalmışlar, dolayısıyla düşüncelerini hiçbir şekilde eyleme dökmemişlerdi. Bu Ağ Tarafsızlıgı olayı, bizdeki Türk Telekominasyon sistemi’nin benzeri olan ve Amerika Birleşik Devletleri’nin bütün internet bant genişliğini denetleyen FCC yani bizdeki açılımıyla Federal İletişim Kurulu’nun elinde bulunuyor. Ve Facebook ve Google, dolayısıyla ve özellikle YouTube gibi büyük sitelerin de bu konuda tepki göstermesiyle, sözkonusu sitelerin hitap kitlesi de gözönünde bulunduruldugunda, durumların muhalefeti açısından bir şeylerin değişmesi olasılık dahilinde olarak öngörülüyor.
Gözler Amerika Birleşik Devletleri’nde
YouTube dünyasının önde giden içerik üreticileri de duruma tepkisiz kalmayıp, Federal İletişim Kurulu’na açık mektup yayınlayarak tepkilerini dile getirdiler. Sayıları yüzden fazla ve toplamını alırsak ortalama 190 milyon civarı aboneye sahip olan YouTube içerik üreticileri, yazdıkları ve yayınladıkları mektuplarda kendilerinin de dahil oldugu çevrimiçi internet trafiğinin, küresel internet trafiğine oranladıgımızda yüzde 70’i gibi bir alanı kapladıgını ve FCC (Federal İletişim Kurulu)nin Ağ Tarafsızlıgı kaldırmaması halinde bu büyük potansiyelin tamamen internet servis sağlayıcılarının (bizdeki Süperonline gibi özel internet sağlayıcıları kastediliyor) insafına kalacağını dile getirdiler. En son bu tarz bir durum, 2012 yılında SOPA isimli bir kanunun gündeme gelmesiyle olmuştu. Bu kanuna göre Federal İletişim Kurulu, dilediği anda herhangi bir sitenin (Youtube, Facebook vs. gibi büyük sitelerde dahil olmak üzere), dilediği kadar bir süre zarfında bizdeki tabiriyle karartılabilecegi maddesini taşıyordu. Dolayısıyla bu kanun özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde büyük tepkilere neden olmuş ve akabinde bu tepkilerin yogunlugu nedeniyle uygulanmadan iptal edilmişti.
Ülkemizde pek hissedilmese bile Ağ Tarafsızlıgı, internet teknolojilerinin merkezi olan Amerika Birleşik Devletleri’nde şuan gündemde olan ve çözülmesi gereken çok büyük bir sorun olarak görülüyor ve tepkiler bir hayli fazla. Zaman içerisinden durumların nasıl gelişecegini ve Türkiye olarak bizim bu gelişmelerden nasıl etkilenecegini hep birlikte gözlemleyecegiz.
Leave A Comment